Gömülü Şamdan

Çünkü ancak inanmaktan vazgeçmeyerek dünyanın üstesinden gelebiliriz

Bir insan için bilmemek sormaktan daha kötüdür. Çok soran insan çok şeyi anlayabilir ancak. Yalnızca çok şeyi anlayan biri adil bir insan olabilir.”

Beden sakin olursa, akıl daha iyi çalışır.

Öyle ya, gece vakti kapı çalınırsa iyi bir şey olabilir miydi?

Sabırla bekleme tevazuu gösterin! Çünkü kesinlikmiş gibi mucize talep etmek günahtır.”

Belki bizim gerçek yolumuz budur, hüzünle geriye ve özlemle ileriye bakarak, huzuru arzulayarak ama daima huzursuzluk içinde sürekli yollarda olmamızdır; hedefi bilinmeyen ama ısrarla yürünen yoldur kutsal olan, işte bu gece nasıl sonlanacağını bilmeden karanlığa ve tehlikeye doğru yürüdüğümüz yol gibi.”

İnsanın sahip olduğu ne varsa emanettir yalnızca ve mutluluk süresi döner bir tekerlek üstündeymişçesine akar gider.

Ancak insanoğlu haiz olmanın tutmak olmadığını ve malik olmanın korumak olmadığını unutur her zaman: Nerede ayaklarının altında bir toprak hissetse, oraya evini kurar ve ağaçların kökleri aracılığıyla vatan toprağına tutunmak ister

Tanrı’ya, kendini asla meydana çıkarmayan ve hiçbir zaman bir resmi doldurmamış olan Tanrı’ya inandıklarını kendilerine kanıtlamak amacıyla, atalarımız kendileri için bir işaret yaratmışlar. Çünkü bizim aklımız sınırlıdır ve sonsuz olanı kavrayamaz: Yaşamımıza bazen Tanrı’nın yalnızca gölgesi vurur, ışığının yalnızca küçük bir parçası dünyevi günümüze ulaşır. Ancak yüreğimizin görevinden, görünmez olana hizmetten –o ki adalettir, kalıcılıktır ve rahmettir– uzaklaşmaması için, hizmet edebileceğimiz ve sürekli göz açıklığı gerektiren eşyalar yarattık kendimize; üzerindeki mumların sonsuza kadar yandığı, adı Menora olan şamdanı ve üstünde sürekli ekmeklerin sergilendiği sunağı… Kutsal saydığımız bu eşyalar başka halkların cürüm işleyerek yaptıkları gibi Tanrı’nın suretleri değildir –bunu aklına çok iyi yaz–, bizim sonsuz ve özenli imanımızın belgeleridir yalnızca ve biz dünyanın neresine göçersek göçelim onlar da bizimle birlikte gelir.

Biliyorum, çocuk, bunu anlamak senin için zordur, çünkü görüneni duyularla algılamak kolaydır, yalnızca ete kemiğe bürünmüş olan şeyler toprak, ağaç, taş ya da cevher gibi ele alınıp, tutulabilir. Ve bu yüzden başka halklar görünebilir şeylerden, ağaçlar ve taşlardan, işlenmiş cevherden kendi tanrılarını yaratmışlardır. Oysa biz, bir tek biz, görünmez olana bağlıyız ve amacımıza bir amaç arıyoruz. Bizim bütün çilemizin kaynağı, elle tutulur olana tutunmamamız, daima arayanlar olarak kalmış olmamız ve sonsuza kadar görünmezin peşinden gitmemizdir. Ancak görünmez olana bağlanan, elle tutulur olana düşkün olandan daha güçlüdür, çünkü öteki geçici, bizimki kalıcıdır. Ve uzun vadede tin, şiddetten daha güçlüdür